İlham veren hikayeler arasına, kendi yelken macerasını kitaplaştırmış yelkencileri de ekleyeceğiz. Bunlardan ilki Naviga‘nın Türk deniz kültürüne kazandırdığı, bir diğer deniz insanı Hülya Leigh tarafından Türkçeye çevrilmiş Joshua Slocum’un kitabı İlk Defa Tek Başına ‘Yelkenle Dünya Turu’.
Joshua Slocum
Yazar 1844, Nova Scotia doğumlu Amerikalı kaptan Joshua Slocum; literatürde dünyayı bir uçtan diğerine tek başına geçen ilk denizci olarak biliyor. Yazar ve tabii ki Kaptan Slocum, ticari gemilerde uzun yıllar denizcilik ve kaptanlık yapmış bir okyanus insanı. Önce sıradan bir denizci, sonra kaptan olarak Britanya’dan Çin’e; Singapur’dan San Francisco’ya yelkenle seyahat eden Slocum, evlendikten sonra ailesi ve çocukları ile yine aklınıza gelebilecek envai rotada dümen tutmuş. Bu yolculuklarda yaşadığı talihsizliklerden bazıları onu ve ailesini aralarında Brezilya’nın da olduğu bambaşka ülkelerde yaşamaya itmiş.
Brezilya ve Liberdade gemisi
Öncesinde kolera, 6 ay süren karantina, sonra çiçek hastalığıyla kırılan gemisi Aquidneck Brezilya’da batınca Slocum, karısı ve iki oğluyla birlikte Brezilya’da mahsur kalır. Batıktan kurtarılanlar ve yerel malzemeler kullanarak yapacağı gemi ile 13 Mayıs 1888’de Boston için yola çıkarlar. İlginç bir tesadüf; aynı gün Brezilya’da kölelik kaldırılmıştır; bu sebeple Joshua Slocum, teknesine Portekizce özgürlük anlamına gelen Liberdade ismini verir. Teknenin ilk miçosu, 15 yaşındaki oğlu Victor’dur.
Yelkenle Dünya Turu
Buharlı motorların deniz taşımacılığında kullanılmasıyla birlikte yelkenliler gözden düşer, kısa bir süre içinde Joshua Slocum işsiz kalır. Kaptan, 1895’te eski bir istiridye teknesini satın alır ve yeniden inşa eder. 11.20 metrelik Spray isimli tekne merak edenler için ‘sloop’ tip bir arma taşımaktadır. Seyahati boyunca edindiği tecrübeyle kaptan gemisine sonradan bir mizana direği ekler; bu gemiye pupa seyrinde hız kazandıran yeni bir yelken alanı kazandırmıştır.
Tek başına dünya turu
Üç senelik dünya turunu bir kitap haline getirdiğinde sene 1899’du ve kitap kısa bir sürede hem uluslararası bir best seller, hem de gezi edebiyatının vazgeçilmez bir eseri haline geldi. Kitap bu başarısına, hem Slocum’un dünyayı bir uçtan diğerine tek başına yelkenle geçen ilk insan olmasına, hem de yazarın eğlenceli ve sürükleyici anlatımına borçlu.
Kitap bizce birkaç sebepten projectinblue takipçilerinin dikkatine şayan: Birincisi, dünyaya gelmiş en iyi yelkencilerden birininin notlarından hem denizciliği – bunun içinde temel navigasyon, okyanus ortasında hayatta kalma marifetleri vb. var – hem de 19. yüzyılda denizci olmanın nasıl bir şey olduğunu okuyorsunuz.
Buna dünyanın düz olduğuna inanan bir cumhurbaşkanına laf anlatmaya çalışmak, Macellan Boğazı’nda kanoyla peşinizden gelen Fuegolu haydutlardan kaçmak, yamyam kabile efsaneleri ve bunun gibi bir sürü şeye rağmen bir başına okyanusa yelken açmak var.
Kitabın bir diğer özelliği ile Thomas Fogarty imzalı siyah-beyaz illüstrasyonların yer alması, bu çalışmalar da kitabın sizde bıraktığı izleri bir adım öteye taşıyor.
Joshua Slocum, İlk Defa Tek Başına ‘Yelkenle Dünya Turu’ kitabına www.denizkutuphanesi.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Keyifli Okumalar,
projectinblue
[products ids=”871,1119″ columns=”2″]